Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng khởi động dự án điện ảnh “Đất rừng phương Nam”

VHO- Sau 25 năm lên sóng, bộ phim truyền hình "Đất phương Nam" sẽ được làm lại. Dự án phim điện ảnh "Đất rừng phương Nam" chính thức bước vào giai đoạn sản xuất, do Nguyễn Quang Dũng làm đạo diễn. Anh hoàn toàn tự tin sẽ thực hiện được đầy đủ cả hai phần “đất” và “rừng”, bù đắp lại những gì mà phiên bản truyền hình chưa làm được trong năm 2022.

P.V: Với nhiều thế hệ, “Đất rừng phương nam” là bộ phim để lại ấn tượng không thể nào quên, giống như một tượng đài hình ảnh về mảnh đất Nam Bộ. Còn đối với đạo diễn Nguyễn Quang Dũng, cho đến thời điểm này, bộ phim được coi là dự án điện ảnh quan trọng nhất trong sự nghiệp của anh. Sự khác biệt đầu tiên khán giả có thể nhận thấy được ở bản điện ảnh đến từ chính tựa phim “Đất rừng Phương Nam” so với tựa Đất Phương Nam của bản truyền hình năm 1997 là gì thưa anh? 

Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng: Vào thời điểm 25 năm trước do còn nhiều hạn chế nên đoàn phải “liệu cơm gắp mắm” bỏ đi yếu tố “rừng” trong tác phẩm gốc. 

Nói thật, tôi và cộng sự đã nắm bản quyền chuyển thể phim từ 5 năm trước nhưng lúc đó bản thân tôi và ekip chưa đủ tự tin về kinh phí và kĩ thuật để tiến hành sản xuất. Chỉ cho đến hiện tại khi nền điện ảnh nước nhà phát triển, tôi mới tin rằng mình có thể thực hiện một “Đất rừng  Phương Nam” đúng với tinh thần của tiểu thuyết nhất. Do đó, tựa phim của bản điện ảnh được đưa về tựa gốc với tham vọng có thể làm được những gì bản truyền hình đã từng tiếc nuối bỏ lỡ.

P.V: Vậy là sau 25 năm tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi được chuyển thể thành phim truyền hình Đất phương Nam thành công vang dội, lần này, sẽ có thêm phiên bản điện ảnh. Đất rừng phương Nam bản điện ảnh sẽ do đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đạo diễn, bên cạnh anh chắc chắn sẽ là một đội ngũ cộng sự hùng hậu có thương hiệu và uy tín để cùng chubg tay xây dựng dự án này? 

Vâng thưa chị , tôi may mắn khi bắt tay cùng nhà sản xuất Nguyễn Trinh Hoan của HK Film để đưa tiểu thuyết “Đất rừng phương Nam” lên màn ảnh rộng. Đây cũng chính là đơn vị sản xuất từng tạo ra thành công của nhiều phim Việt như: “Bố già”, “Tiệc trăng máu”, “Tháng năm rực rỡ”…Trong êkip sản xuất phim này còn có đạo diễn hình ảnh Diệp Thế Vinh, giám đốc âm nhạc Đức Trí và đặc biệt là cố vấn sản xuất Nguyễn Vinh Sơn – người từng làm nên thành công của bộ phim truyền hình “Đất phương Nam”.

P.V: Chọn bộ phim truyền hình Việt Nam đình đám một thời để chuyển thể thành phiên bản điện ảnh. Liệu cái bóng quá lớn của bản truyền hình sẽ khiến bản điện ảnh khó mà vượt qua. Anh có dám đánh cược với sự tự tin của mình? Bài toán khó này anh và ê kip sẽ có những chiến lược như thế nào? 

-Cho đến nay, tôi nhận thấy những vấn đề đặt ra trong phim chưa bao giờ cũ. Sự lọc lừa, giả dối, tham lam, phô trương… đạp lên mọi đạo lý thì thời nào cũng có. Chính vì vậy tôi muốn làm lại nó trong hình hài hiện đại hơn, mới mẻ hơn. 

Từ sự "dò đường" của thể loại web-drama, khi chuyển thể phim truyền hình sang phiên bản điện ảnh, nhà sản xuất có vẻ gặp khó nhiều hơn. Các phim được chuyển thể như "Đất phương Nam", "Người đẹp Tây Đô", "Số đỏ"… đều có khoảng cách thời gian ra đời khá xa bản mới. Mỗi phim đều cách bản mới tròm trèm gần 30 năm. Chắc chắn cách tạo hình lẫn dàn diễn viên trong bản hậu bối sẽ mới mẻ hơn. Điều này khiến khán giả dễ bị hẫng, không kịp thích ứng để đón nhận một người bạn cũ trong hình hài đương đại.

Bên cạnh đó, do làm lại từ tác phẩm đã có tiếng vang nên phiên bản mới phải có yếu tố đặc biệt hơn để níu kéo khán giả. Đây là bài toán khó bởi phim truyền hình vốn nhiều thời lượng, có thể miêu tả chi tiết từng việc lẫn triển khai tâm lý nhân vật, tình huống. Trong khi đó phim điện ảnh chỉ gói gọn từ 90 đến 120 phút nên làm sao cho cốt truyện cô đọng lẫn sáng tạo cho mới mẻ là thách thức lớn. Về mặt con người, sự cảm nhận của thế hệ hôm nay, cách thể hiện của lớp đạo diễn và dàn diễn viên trẻ sẽ khác rất nhiều thế hệ tiền bối. Đây cũng là điều mà những người yêu các giá trị kinh điển và giàu hoài niệm luôn băn khoăn, lo lắng. Họ sợ lớp trẻ sẽ phá nát vàng ngọc một thời.

Trong số các dự án chuyển thể điện ảnh, "Đất rừng phương Nam" là dự án được công chúng kỳ vọng nhiều nhất. Ở dự án này, tôi không đơn thương độc mã mà sẽ có sự kết hợp của đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn. Sự có mặt của người làm nên thành công của bản truyền hình khiến khán giả yên tâm hơn vì ông sẽ giữ được linh hồn của "Đất phương Nam" thuở nào khi thực hiện đứa con mới cho màn bạc.

P.V: Khi làm một bộ phim, anh cân nhắc tỷ lệ thị hiếu và nghệ thuật ra sao. Với Đất rừng Phương Nam, tư duy của anh làm phim sẽ là doanh thu hay nặng lòng về nghệ thuật, thể loại?

-Tôi không có biên độ nào về nghệ thuật hay thị hiếu, mà có những phần trăm gọi là cái tôi của mình ở trong đó. Mình rất muốn làm những phim, những chi tiết mình thích. Tôi không biết những người làm phim độc lập, tự bỏ tiền ra làm thì ra sao riêng tôi thì giống như người kinh doanh, người làm ra sản phẩm cho nhiều người xem, cái thích của mình vẫn phải làm sao đo được khán giả, mình và khán giả phải gần nhau.

P.V: Cho đến thời điểm này… hành trình của bộ phim đã đi đến chặng đường nào, nhằm giúp anh thêm hưng phấn sáng tạo để chuẩn bị bước vào phần hậu kỳ của bộ phim?

-Sau Tết âm lịch đoàn phim đã vận hành bấm máy, nhưng do có những thay đổi lớn về dàn diễn viên, nên công tác chuẩn bị có những phát sinh. Việc đi chọn và chốt bối cảnh của tổ sáng tác đã hoàn thành, tôi cùng các cộng sự vẫn đang tiến hành hoàn tất những việc phải làm cho khâu tiền kỳ. Với tình thần sẵn sàng bấm máy ngay khi casting xong diễn viên.

Ngoài việc ứng tuyển trực tiếp, các ứng viên có thể quay video tại nhà và gửi cho BTC. Đến đây, không thể không hào hứng khi chính Hùng Thuận – cậu bé An năm nào cũng xuất hiện cùng nghệ sĩ Mạnh Dung vai ông Ba bắt rắn, cha của Cò. Cả hai diễn viên trong những vai diễn bất hủ năm xưa hào hứng không biết ai sẽ đóng thay vai của mình, trở thành những An – Cò – Xinh, hay ông Ba bắt rắn, Út Trong, Võ Tòng thế hệ mới. 

Đây là phim Việt đầu tiên đầu tư hẳn một clip casting call chuyên nghiệp. Nếu không tìm được diễn viên ưng ý, tôi sẽ không bấm máy.

 P.V: Quả thực, theo dõi sự nghiệp của Quang Dũng thấy dường như anh rất hiểu mình đang làm gì, cần làm gì. Phim của Dũng “khùng” thường không giống người khác. Nhiều bộ phim được Việt hóa từ kịch bản nước ngoài với kinh phí “tiết kiệm”, đầu tư rất phù hợp trong mùa dịch vẫn mang lại thành công ngoài mong đợi? 

-Tôi có quan niệm, muốn thuyết phục khán giả, đầu tiên phim phải thuyết phục được chính mình. Tôi luôn mong muốn làm ra những phim ăn khách, khán giả xem phim xong lại muốn xem nữa, giới thiệu bạn bè đi xem. Nhưng phim của tôi không phải kiểu phim nặng tính triết lý hay giáo điều, chỉ đơn giản là câu chuyện mà đạo diễn muốn truyền cảm xúc tới người xem. Tôi không đặt mục tiêu khán giả sẽ nhớ lâu về phim, chỉ cần khán giả tập trung, chẳng phải bận tâm điều gì khi xem phim, khi ra khỏi rạp vui vẻ trở về cuộc sống đời thường. Điều mà khán giả luôn mong chờ, cần nhất chính là sự chân thành, đam mê thật sự của người làm phim. Đó cũng chính là điều mà tôi luôn hướng đến. 

Tôi không phải là người quá tài giỏi nên dĩ nhiên không phải thứ gì mình làm ra cũng hay. Mà trong đó có hay, có dở, có thứ làm được, có thứ làm không được. Ai cũng vậy thôi. Tôi cảm thấy không hối tiếc những gì mình làm. Tôi biết xác định mục đích rõ ràng, làm hết sức và điều kiện, có rút kinh nghiệm cho những lần sau. Một cách khách quan, không thể nào nói rằng mình không hài lòng, nhưng ở bên trong thì mình biết mình làm được gì, mình chưa làm được gì.

P.V: Nhiều người đã nhận xét Quang Dũng là đạo diễn tài năng, thế nhưng đó chẳng phải là một lựa chọn từ đam mê, yêu thích thuở ban đầu. Anh đến với nghề thật ngây thơ, chẳng có sự chuẩn bị gì trước. Bộ phim đầu tay của mình anh có hài lòng? Và  ai cũng biết anh là con trai của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Vậy anh có chút ảnh hưởng nào từ ba của mình không cho sự nghiệp? 

-Thiệt tình tôi chọn nghề đạo diễn xác định thi cho vui vì thấy nghề đó được đi đây đi đó, gặp nhiều người đẹp nữa, chứ lúc đó tôi không mê phim. Tôi nghĩ mình sẽ trở thành đạo diễn MV ca nhạc hoặc quảng cáo vì công việc đó có vẻ sống ổn hơn làm phim truyện vào thời điểm bấy giờ. 

Có lẽ chính tôi khi đó cũng không nghĩ đến ngày mình trở thành đạo diễn của điện ảnh Việt. Tôi thừa nhận, bộ phim đầu tay chưa hài lòng, có cả những ấm ức và thất vọng bởi những gì mình tưởng, mong muốn không thực hiện được và cũng chẳng mấy ai nhớ đến bộ phim đó. Nhưng bộ phim đầu tiên đó giúp tôi trưởng thành. Tôi đã hiểu rằng không phải cái gì mình cũng làm được. Và tôi đã biết phải làm gì với mỗi hoàn cảnh, điều kiện khác nhau. 

Còn về ba tôi, tôi luôn ngưỡng mộ ông. Một người ba chân thành, tôn trọng sự thật, rất trọng lời hứa và luôn nhìn cuộc sống lạc quan. Ông thường dạy các con biết tôn trọng sự thật, biết tôn trọng bản thân thì mới tôn trọng người khác. Ông cũng có cách dạy con rất khác, đó là luôn nhẹ nhàng, tôn trọng con, không nặng nề chuyện thành tích, không ép con học nhiều và dành nhiều thời gian cho con những bài học thực tế. Tôi vẫn đang cố gắng để học theo, dù biết mình còn thua xa. Cũng chính nhờ ba và những người bạn “tinh hoa” của ba mà tôi 

được gặp gỡ và sống cùng, giúp Quang Dũng hiểu được, trong cuộc sống, ai cũng có giá trị như nhau, dù ở địa vị nào, mỗi người đều có quyền hãnh diện với vị thế của mình mà chẳng cần phải đua theo điều gì hay người nào cả. Điều quan trọng là làm sao để có thể sống vui và làm được điều mình thích. Điều đó có ý nghĩa hơn tất cả mọi danh hiệu.

P.V: Sau khi nhà văn Nguyễn Quang Sáng - cha của anh qua đời, bên cạnh những tâm sự về kỉ niệm thân thương giữa hai cha con. Anh có ý định trở thành một nhà văn bên cạnh sự nghiệp đạo diễn? Tiếp tục phát huy và kế thừa một cách chuyên nghiệp? 

-Viết văn là một giấc mơ của tôi mà chưa làm được. Bởi vì tôi tự thấy mình không thể trở thành một người viết chuyên nghiệp tức là sống bằng nghề viết. Nhưng tôi vẫn muốn trong cuộc đời của mình sẽ có một quyển sách. Nên tôi chọn đạo diễn là như một nghề để nuôi sống, khi nào cảm thấy cuộc sống ổn định để có thể bỏ một vài năm tập trung không cần phải cơm áo gạo tiền mà có thể tập trung để viết thì tôi sẽ viết. Tôi dự định là tầm 45 tuổi đến 50 tuổi sẽ làm được điều đó. 

P.V:Thời gian qua, tưởng chừng nhiều hoạt động giải trí im ắng vì dịch, thì lại mang tới sự thành công và cũng là niềm vui cho anh và đoàn làm phim. Anh nghĩ sao về điều này?

-Đó là sự may mắn, và năng lượng tích cực khi chúng ta gặp khó khăn. Tôi thích và quan trọng năng lượng tích cực, chỉ có năng lượng tích cực lan truyền thì chúng ta mới có thể vượt qua sự khó khăn cùng nhau. Cuộc sống hay nghề nghiệp là vậy, có khi này khi kia mới thú vị và đáng cho chúng ta đi đường dài.

P.V: Kế hoạch của anh sau phim Đất rừng phương Nam? 

-Sau dự án này thì tôi sẽ bắt tay vào chuyển thể tác phẩm của ba tôi là “Chiếc lược ngà” (Nhà văn Nguyễn Quang Sáng).

Đây là một tác phẩm đã thành công của ba tôi khi khắc họa nên sự khắc nghiệt của chiến tranh tàn khốc, của thời gian khắc nghiệt trong Chiếc lược ngà. Nhưng cũng từ đó mà tình phụ tử trở nên sáng lên, thiêng liêng hơn.

Chiếc lược ngà thực sự là một tác phẩm mang đến giá trị nhân văn cao cả. Đây chính là lời trăn trối cuối cùng và cũng chính là tình yêu của ba tôi để lại trên thế gian, tình yêu ấy là bất diệt. 

Xin cảm ơn anh, chúc anh thành công với kế hoạch của mình!

                       LÊ THÚY HẰNG (thực hiện).